Tek sayfalık konu anlatımını PDF olarak indir Edat ve Bağlaçlar PDF
BAĞLAÇ:
Aynı görevdeki sözcükleri ve sözcük gruplarını veya cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere bağlaç denir.
Hilal ve Emir odalarında oyun oynuyor. ( Bağlaç sözcükleri bağlamış.)
Konuyu tekrar ettim ve biraz test çözdüm. (Bağlaç cümleleri bağlamış.)
**Bağlaçları edatlardan ayırmanın yolu bağlaçların bağlama görevini görmektir. Bağlaç cümleyi bağlarsa bağlaçtan önce ve sonra yargı olur. Yani iki yargı/yüklem olur. Edatların bulunduğu cümlelerde ise tek yargı/yüklem olur.
Bunu hem edat hem bağlaç olarak kullanılabilen yalnız/ancak sözcükleri üzerinden görelim:
Çalış ki kimseye muhtaç olmayasın.
Ağzındakileri bitir de öyle konuş.
Çok çalıştım ama/fakat/lakin onu ikna edemedim.
Onu ikna edemedim halbuki/oysaki çok uğraşmıştım.
Sınavım çok güzel geçti zira / çünkü sınav kolaydı.
** İki sözcükten oluşan bağlaçlara örnekler:
Hem çalışıyor hem okuyormuş.
Ya müziğin sesini kıs ya da kapını kapat.
Ne söz dinliyor ne de denileni yapıyor.
Beni dinlemedi ya da / veya / yahut / veyahut söylediklerimi anlamadı.
İster gel ister gelme sen bilirsin.
EDAT (İLGEÇ):
Tek başına anlamı olmayan cümle içinde anlam ilgileri kuran sözcüklerdir.
Dikkat ! Edatlar kendinden önceki sözcük ya da sözcüklerle edat öbeği kurar. Bu yönüyle de bağlaçlardan ayrılır. ( Bağlaçlar öbek kurmaz.)
Sen de annem gibi konuşuyorsun. (benzerlik)
Saat 10.00 gibi buluşalım. ( civarında)
Yağmur yağacak gibi. ( tahmin)
** Edatlar kendinden önceki sözcüğe bağlı haldedir. Kendinden önceki sözcükle birlikte edat öbeğini oluşturur.
Bu çiçeği senin için aldım. ( tek yargı var)
Sana göre bir iş buldum.
Bugün sabaha kadar / dek / değin çalışmalıyız.
Bizimkiler akşama doğru gelirler.
Ders çalışmak üzere odasına geçti. ( Dikkat “Ders çalışmak” ifadesi yargı bildirmez/cümle değildir.)
Bana karşı dürüst davran.
Zorluklara rağmen başarılı olduk.
Yaptıklarımdan dolayı pişman oldum.
Şimdi bir testle öğrendiklerini pekiştir.
