Oranı Bilinen Viteslerin Dişli Sayılarını Bulma

Otomobillerin kullanım kitapçıklarında teknik bilgiler bölümünde verilen bilgilerden biri de vites dişli oranları ve son dişli oranıdır. Şanzıman içerisinde her vites için diş sayısı birbirinden farklı iki dişli vardır. Bu dişlilerden biri motordan gelen hareketi diğer dişliye aktarır. Motordan hareketi alan dişlinin diş sayısı diğer dişlinin diş sayısına böldüğümüzde o vitesin dişli oranı buluruz.

Örneğin 1. viteste motordan hareketi alan dişlinin diş sayısı 11 olsun. Bu dişlinin hareketi verdiği dişlinin diş sayısı da 43 olsun.  Dişli oranı:

şeklinde bulunur.

 

Bu örnekte dişlilerin diş sayılarını biliyoruz. Ancak yukarıda ifade ettiğim gibi araçların teknik bilgiler bölümünde diş sayıları değil oran verilmekte.  Örneğin Fiat mareanın motor seçeneklerine göre vites dişli oranlarını ve son dişli (ayna mahruti ya da diferansiyel ) oranlarını şu şekilde görüyoruz:

Diyelim ki aklımızda bir proje var. Aracımızın dişli oranlarını kısaltarak şehir içi daha seri bir araç haline getirmek istiyoruz.  Yahut son vitesi uzatarak şehir dışı yolculuklarda aynı devirle daha fazla hız yapmayı hedefliyoruz.

Bu durumda viteslerin oranını artırmamız ya da düşürmemiz gerekiyor.  Bunun için de tablolardaki oranların hangi iki dişli ile sağlandığını bilmemiz gerekiyor.

Bu oranlar genellikle düzenli devreden ondalık sayı şeklinde değil dolayısıyla gördüğümüz oranı sağlayan iki farklı dişliyi hesap ederek bulmak deneme yanılma yolu hariç mümkün değil gibi.

Excel kullanarak toplamda yaklaşık 1750  farklı ihtimali bir tablo halinde hazırladım.  Bu tablodan daha kolay yararlanmak için eklediğim fotoğrafta görünen arama özelliğini kullanacaksınız.

Ctrl ve F tuşuna basıp “aranan” bölümüne oranı yazacağız.  Bul deyince fotoğrafta görüldüğü gibi o oran hangi dişlilerle sağlanır göreceğiz. Fotoğrafta örnek olarak 2. vites dişli oranını (2,238) nasıl bulduğumuzu görüyorsunuz. Bu oran 47/21 dişlilerle sağlanıyor.

Buradan excel tablosunun tamamını indirerek tabloda arama yapabilirsiniz.ORANDAN DİŞLİ BULMA

 

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir